ก่อนที่จะตั้งตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเลขึ้นเป็นทางการเมื่อปี พ.ศ. 2499 ชาวอีสานกลุ่มหนึ่งในอำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดอุบลราชธานี ปัจจุบันคือ จังหวัดยโสธร ได้ตามมาเยี่ยมผู้ว่าราชการจังหวัดกำแพงเพชร ซึ่งเคยเป็นนายอำเภออยู่ที่อำนาจเจริญ (นายนารถ มนตเสรี) ได้คำแนะนำจากท่านว่า จังหวัดกำแพงเพชร ยังมีที่รกร้าง ว่างเปล่าอยู่ ให้ไปดูพื้นที่ เพราะพื้นที่ตรงนี้เป็นที่ลุ่มเป็น ท้องกระทะ น้ำมักจะท่วมทุกปี ถ้าอยู่ได้ก็จะกันพื้นที่ไว้ให้เมื่อมาดูพื้นที่ก็มีทั้งที่ลุ่มและที่ดอนพอจะอยู่ได้ จึงได้ชักชวนพวกพ้องมาอยู่เมื่อปี พ.ศ. 2500

ด้วยชุมชนชาวอีสานจะยึดถือประเพณีเป็นที่ตั้ง ความเชื่อต่างๆ จะสืบทอดต่อๆ กันมาจากบรรพบุรุษ แม้จะไม่ได้จัดเป็นบุญใหญ่บั้งไฟก็ต้องทำถวายพญาแถน ก่อนจะลงมือทำไร่ทำนา กลางเดือนหก ชาวบ้านช่วยกันตัดไม่ไผ่ลำพอดีที่จะทำบั้งไฟ ช่วยกันหาต้นเพกามาเผาให้เป็น ถ่าน รวมเงินกันไปซื้อดินประสิว หรือ โพแทสเซียมไนเตรต (อังกฤษ: potassium nitrate) ที่ในเมือง (ในตัวจังหวัดกำแพงเพชร) ผู้รู้ส่วนผสมต่างๆ ช่วยกันใช้ครกมือตำและ ร่อนให้ได้ดินปืนที่ละเอียด (มื้อ) นำดินปืนหรือเรียกว่าดินประสิวที่ได้ไปกรอกและช่วยกันตำจนเต็มตามสัดส่วน ขัน ด้วยเชือกจากตัวไม้ไผ่ (เปลือกนอกของไม้ไผ่) เพื่อไม่ให้กระบอกไม้ไผ่ที่อัดด้วยดินปืนระเบิดเวลาจุด เสร็จแล้วไป ตัดลำไม้ไผ่มาทำเป็นหางเพื่อให้เกิดความสมดุลก่อนจะจุดขึ้นสู้ท้องฟ้าหลังจากน้ำท่วมใหญ่ พ.ศ. 2502 มีประชาชนอพยพเข้ามาอยู่เป็นจำนวนมากส่วนใหญ่จะมาจากภาคอีสาน ชุมชนเกิดเป็นชุมชนใหญ่ แนวคิดการทำบั้งไฟก็ใหญ่ขึ้นตามประเพณีที่เคยทำมาในภาคอีสาน มีงานบุญบั้งไฟมีการเชิงมีการแห่บั้งไฟ บุตรสาว แม่บ้าน แม้กระทั่งผู้สูงอายุร่วมขบวนแห่เซิ้งบั้งไฟ ทำให้ชุมชนเกิดความรัก ความสามัคคี ร่วมมือร่วมใจช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เกิดพลังมีกำลังใจที่จะทำไร่ทำนาต่อไป

บั้งไฟในตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเลเริ่มมีมาตั้งแต่เริ่มตั้งหมู่บ้านเริ่มตั้งแต่ทำด้วยกระบอกไม้ไผ่ ต่อมาเปลี่ยนเป็นใช้ท่อ พีวีซี มีบั้งไฟหมื่น บั้งไฟแสนและบั้งไฟล้าน ส่วนใหญ่ผู้นำในการทำบุญบั้งไฟจะเป็นพระคุณเจ้าที่วัด ตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเลส่วนใหญ่จะมารวมกันทำที่วัดโพธิ์ทะเลเนรมิต (วัดหมู่ที่ 4 ตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเล) โดยมีพระอาจารย์สมเกียรติ เจ้าอาวาสวัดในสมัยนั้นเป็นผู้นำ มีทั้งบั้งไฟดอก (พลุตะไร),กะโพก (พลุ) ตะไร บั้งไฟหมื่น บั้งไฟแสน อีตื้อ เวลาจุดไฟจุดนอกหมู่บ้านใช้ต้นไม้ใหญ่เป็นฐานจุด ฐานแรกใช้ต้นประดูใหญ่ ตะวันตกหมู่ที่ 6 ต่อมาใช้ต้นประดู่ใหญ่ฝั่งตะวันออกเป็นฐานจุดที่ 2 (ฝั่งตะวันออกหมู่ที่ 4 หน้าบ้านพ่อทา สีหิน) บั้งไฟดอกเวลา จุดจะฝังลงไว้ใต้ดิน จะมีดอกไฟพุ่งขึ้นไปบนอากาศต่อมาพระอาจารย์ยาว (ไม่ทราบนามจริง) เป็นผู้นำในการทำบั้งไฟ พระอาจารย์ยาวพาทำบั้งไฟล้าน ใช้ต้นหว้าใหญ่ทาง ทิศตะวันออกเฉียงใต้ของหมู่ที่ 2 เป็นฐานจุดประชาชนมากขึ้นบั้งไฟก็มากขึ้นผู้นำตำบลจึงขออนุญาตทางนิคมสร้างตนเองทุ่งโพธิ์ทะเลสร้างฐานจุดบั้งไฟให้เป็นมาตรฐานขึ้นในทางทิศใต้ของหมู่ที่ 2 และเป็นฐานจุดบั้งไฟมาจนถึงปัจจุบัน

ตามที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าประเพณีบุญบั้งไฟมีมาคู่ชุมชนคนอีสานมิได้ขาดซึ่งถือได้ว่าบุญเดือน 6 คือบุญบั้งไฟจะอยู่ในฮิตสิบสองครองสิบสี่ที่ชาวอีสานนับถือปฏิบัติมาโดยตลอด ถ้าถามว่าตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเลเริ่มมีบุญบั้งไฟตั้งแต่ตอนไหน ก็ตอบได้ว่าตั้งแต่โพธิ์ทะเลมาก็เห็นมีเช่นนี้มาโดยมิได้ขาด

บทบรรยายโดย เทศบาลตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเล

ประเพณีบุญบั้งไฟ @ตำบลนิคมทุ่งโพธิ์ทะเล จังหวัดกำแพงเพชร
ท่องเที่ยวนิคมทุ่งโพธิ์ทะเล
Travel to Nikhom Thung Pho Thale
ประเภท Event : ศิลปะและวัฒนธรรม
ข้อมูล : www.nktp.go.th